Verschillende beperkingen
Er zijn verschillende beperkingen. Lang niet alle beperkingen zijn zichtbaar. Dat maakt het voor anderen lastig om rekening te houden met mensen met een beperking. Zeker 12% van de Nederlandse bevolking heeft een beperking. In de gemeente Katwijk hebben omgerekend ongeveer 8000 inwoners een beperking in bewegen, horen of zien.
Op deze pagina proberen we meer inzicht te geven over de verschillende soorten beperkingen. Door de landelijke cijfers te benoemen worden de verschillende beperkingen meer zichtbaar. Dit levert hopelijk meer bewustwording op. Want mensen met een beperking hebben ook recht om mee te doen in de samenleving.
Indeling
In de onderstaande afbeelding staat een indeling van de verschillende beperkingen. Een omschrijving van deze beperkingen vind je onder de afbeelding.
Lichamelijk:
- Motorische beperking: Het gaat om een beperking in bewegen door een ongeluk, ziekte of aangeboren afwijking. Bijvoorbeeld door een amputatie, dwarslaesie of spasme. Mensen met een motorische beperking kunnen gebruik maken van een rolstoel, scootmobiel, rollator, looprek of wandelstok.
- Organische beperking (chronische aandoening): Dit zijn langdurige, ernstige aandoeningen zonder kans op herstel. Bijvoorbeeld astma, reuma, diabetes, hart- en vaatziekten, kanker en artrose.
- Zintuiglijke beperking: Het gaat hierbij om een beperking in stempas horen of zien. Mensen die doof of slechthorend zijn, hebben een auditieve beperking. Mensen die blind of slechtziend zijn, hebben een visuele beperking.
Mentaal:
- Verstandelijke beperking: Beperking van intelligentie (IQ stempas lager dan 70) en aanpassingsgedrag (bijvoorbeeld taal, lezen, volgen van regels, aankleden). Die voor het 18e levensjaar is ontstaan. Bijvoorbeeld mensen met het syndroom van Down.
- Psychosociale beperking: Het gaat hierbij om emotionele problemen, gedragsproblemen en/of sociale problemen. Hierdoor kunnen mensen niet meer goed functioneren in het dagelijks leven. Bijvoorbeeld mensen met een psychotische stoornis, autisme, ernstige depressie of persoonlijkheidsstoornis.
De cijfers:
1. Lichamelijke beperking
12% van de bevolking van 12 jaar en ouder ervaart 1 of meerdere matige of ernstige beperkingen bij zien, horen of bewegen. Dat zijn ruim 2,1 miljoen mensen. Meer vrouwen (15%) dan mannen (8%) ervaren deze beperkingen. Het meest gemeld worden beperkingen in bewegen, gevolgd door beperkingen in horen en zien. Bij het ouder worden nemen de beperkingen toe. Meer dan 40% van de 75-plussers ervaart 1 of meer beperkingen in het functioneren. Deze groep heeft ook vaker meerdere beperkingen.
2. Chronische aandoening
Op 1 januari 2021 hadden ruim 10,3 miljoen mensen in Nederland (59% van de Nederlandse bevolking) één of meer chronische aandoeningen. Een ‘chronische aandoening’ is een aandoening waarbij over het algemeen geen uitzicht is op volledig herstel. Er zijn 5,7 miljoen mensen met meer dan 1 chronische aandoening.
3. Auditieve beperking
In Nederland wonen ongeveer 1,5 miljoen dove en slechthorende mensen. Daarvan zijn ongeveer 30.000 mensen doof geboren of op jonge leeftijd doof geworden. Voor deze mensen is gebarentaal hun moedertaal, de taal waarmee ze zijn opgegroeid.
4. Visuele beperking
Er zijn naar schatting 980.000 mensen met een oogaandoening. Daarvan zijn ongeveer 35.200 mensen blind.
5. Verstandelijke beperking
Ongeveer 440.000 mensen hebben een verstandelijke beperking. Zij hebben een intelligentie (IQ) lager dan 70. Daarvan hebben ongeveer 70.000 mensen een ernstige beperking. Mensen met een IQ tussen de 70 en 85 worden ‘zwakbegaafd’ genoemd. Dat zijn ongeveer 2,2 miljoen mensen. Zwakbegaafden behoren officieel niet tot de groep mensen met een verstandelijke beperking.
6. Psychosociale beperking
Er zijn naar schatting 2 miljoen mensen met een psychische stoornis. Daarvan hebben 281.000 mensen een ernstige psychische aandoening.
7. Ernstig meervoudige beperking
Ongeveer 10.000 mensen in Nederland hebben een ernstige meervoudige beperking (EMB). Dit houdt in dat zij een complexe combinatie van ernstige verstandelijke, motorische en zintuiglijke beperkingen hebben. Het overgrote deel van deze mensen (9.000) verblijft in een woonvoorziening en ontvangt daar de benodigde zorg.
8. Niet-aangeboren hersenletsel (NAH)
Niet-aangeboren hersenletsel (NAH) is schade aan hersenen die in de loop van het leven is ontstaan. Bij traumatisch hersenletsel ligt de oorzaak buiten het lichaam, zoals een verkeersongeluk of val van de trap. Niet-traumatisch hersenletsel ontstaat door een proces in het lichaam, zoals een herseninfarct, hersenbloeding of tumor. Jaarlijks lopen ongeveer 140.000 mensen hersenletsel op, waarvan 40.000 mensen forse blijvende beperkingen ervaren.
Bronvermelding:
De genoemde cijfers zijn afkomstig van de onderstaande bronnen:
Alles over sport
Centraal Bureau voor de Statistiek
Gebarencentrum
Hersenz
VGN
VZinfo